Gặp và không gặp - 見與不見

見與不見
Kiến dữ bất kiến (jiàn yǔ bù jiàn), gặp và không gặp..




Hơn cả tuần nay, những ca từ của Ngài 倉央嘉措 Thương Ương Gia Thố - một vị vừa là Đạt Lai Lạt Ma vừa là thi sĩ - bằng âm tiếng Hán và ý nghĩa lời ca ấy cứ ngân nga trong đầu tôi. Những âm hưởng triết lý thật sâu lắng, đọc mà thấy lòng man mác, đau đáu nhớ nhung...

Ta có gặp được nàng hay không gặp được nàng; nàng có nhớ ta hay không nhớ ta, thì ta vẫn ở đó, tình yêu của ta dành cho nàng vẫn ở đó... Bàn tay của ta đã nằm gọn trong lòng bàn tay của nàng, hãy cho ta trú ngụ trong nỗi nhớ, trong tận cùng trái tim của nàng... dù có gặp hay không gặp.. thì ta vẫn ở nơi đó.. trong tận cùng nỗi nhớ nhung... ngay trong cả nỗi vui buồn hoan hỉ.. tình yêu chúng ta vẫn cứ lặng thầm ngự trị ở trong của tận cùng.. 默然 相愛 Mặc nhiên tương ái 寂靜 歡喜 Tịch tĩnh hoan hỉ..

見與不見 Gặp và không gặp



倉央嘉措 Thương Ương Gia Thố



妳見，或者不見我 Nàng gặp, hay không gặp ta



我就在那裏 Ta vẫn ở đây



不悲不喜 Không bi ai không vui mừng



妳念，或者不念我 Nàng nhớ, hay không nhớ ta



情就在那裏 Thì tình ta vẫn ở tận sâu lắng



不來不去 Không đến và không đi mất



妳愛或者不愛我 Nàng yêu, hay không yêu ta



愛就在那裏 Thì tình yêu vẫn ở nơi đây



不增不減 Chằng tăng thêm mà cũng chẳng bớt đi



妳跟，或者不跟我 Nàng theo, hay không theo ta



我的手就在妳的手裏 .
Thì bàn tay ta vẫn nằm trong bàn tay của nàng



不捨不棄.
Không buông lơi mà cũng không bỏ quên.



来我懷裏 Hãy đến trong tận cùng nỗi nhớ của lòng ta



或者 - 讓我住進妳的心裏
Hay là - Hãy để cho ta được trú ngụ trong trái tim nàng



漠然相愛 Để đôi ta cứ mặc nhiên mà yêu nhau



寂静歡喜 Để âm thầm mà nhớ thương nhau.

見與不見 : Kiến dữ bất kiến - Gặp và không gặp!
倉央嘉措 - Thương Ương Gia Thố


Chữ Hán	Dịch Hán Việt
你見，或者不見我 我就在那裡 不悲不喜 你念，或者不念我 情就在那裡 不來不去 你愛，或者不愛我 愛就在那裡 不增不減 你跟，或者不跟我 我的手就在你手裡 不捨不棄 來我的懷裡 或者 - 讓我住進你的心裡 默然 相愛 寂靜 歡喜	Nhĩ kiến ，hoặc giả bất kiến ngã Ngã tựu tại na lí Bất bi bất hỉ Nhĩ niệm ，hoặc giả bất niệm ngã Tình tựu tại na lí Bất lai bất khứ Nhĩ ái ，hoặc giả bất ái ngã Ái tựu tại na lí Bất tăng bất giảm Nhĩ cân ，hoặc giả bất cân ngã Ngã đích thủ tựu tại nhĩ thủ lí Bất xá bất khí Lai ngã đích hoài lí Hoặc giả - nhượng ngã trụ tiến nhĩ đích tâm lí Mặc nhiên tương ái Tịch tĩnh hoan hỉ






妳見，或者不見我 Nàng gặp, hay không gặp ta
我就在那裏 Ta vẫn ở nơi đó
不悲不喜 Không bi ai không vui mừng

妳念，或者不念我 Nàng nhớ, hay không nhớ ta
情就在那裏 Thì tình ta vẫn ở tận trong sâu lắng
不來不去  Không đến và không đi mất

妳愛或者不愛我 Nàng yêu, hay không yêu ta
愛就在那裏 Thì tình yêu vẫn ở nơi này
不增不減 Chằng tăng thêm mà cũng chẳng bớt đi

妳跟，或者不跟我 Nàng theo, hay không theo ta
我的手就在妳的手裏 Thì bàn tay ta vẫn nằm trong bàn tay của nàng đó thôi
不捨不棄 Không buông lơi mà cũng không bỏ quên.

来我的懷裏 Hãy đến trong tận cùng nỗi nhớ của lòng ta
或者 - 讓我住進妳的心裏
Hay là - Hãy để cho ta được trú ngụ trong trái tim nàng

漠然相愛 Hãy để đôi cho ta mặc nhiên mà yêu nhau
寂静歡喜 Để cho ta âm thầm mà nhớ thương nhau.

TTM biên dịch.
PP. 20/11/2011

Comment của các bạn ở Multiply:

gioheomay wrote on Nov 20, '11
Bài hát sao mà buồn ...


huynhtran wrote on Nov 20, '11
gioheomay said
Bài hát sao mà buồn ...

Sự mong mỏi bao giờ cũng buồn Gió nhỉ!

vynn99 wrote on Nov 21, '11
Bài Thơ tuyệt đẹp...
Nhạc thật sâu lắng...

Làm "người ngồi...chống càm" cũng cảm thấy nỗi buồn của mình cũng thật đẹp..., không phải nỗi buồn sầu thảm ai bi.., mà là một "nỗi buồn thật đẹp" mênh mang nhẹ nhàng , và không biết gọi tên nó là gì cho phải, chỉ cảm thấy lòng rung lên trong buổi sáng chủ nhật nơi đây California, và mùa Thu ẩm ướt sướt mướt trong cơn mưa phùn.., nỗi buồn thêm đẹp nhẹ nhàng trầm lắng lời nhạc, nhìn ra cửa sổ cơn mưa phùn bay bay trên những hàng cây bên kia đường...lá vàng hắt hiu trên những thảm cỏ xanh và những con đường quanh thành phố nơi đây... ...

... ...
Thanks for sharing.., chị TTM...

...
( * Đọc bài Thơ đến...8 lần...,ngồi với nó và bản nhạc đến mấy tiếng đồng hồ sau mới...rung động đứng dậy,lái xe đi vào cơn mưa, xuống phố, đến tiệm...Phở của nhạc-sĩ Tuấn-Khanh ( tác giả bài " Chiếc Lá Cuối Cùng" ), gọi một...tô bự chảng Tái Chín Nạm Gầu Gân Sách nước béo hành chần giá chụng...bỏ...zô bụng cho ..."nỗi u buồn lãng mạn " của Mùa Thu thêm...Đẹp, và ấm áp thân Vynn già...Hic..hic ! zẫy mà bài Thơ vữn coàn làm lòng rung động wua' xá...

Hic, tối zìa , zô đọc lợi nữa, mà vữn coàn...rúng động tâm can Vynn già này, thì sẽ làm típ tô...Bún Bò thiệt cay nheng , chị TTM..., " Dĩ Độc Trị Độc" mừ...huhuh...)


huynhtran wrote on Nov 21, '11
ReviewReviewReviewReviewReview
vynn99 said
Hic, tối zìa , zô đọc lợi nữa, mà vữn coàn...rúng động tâm can Vynn già này, thì sẽ làm típ tô...Bún Bò thiệt cay nheng , chị TTM..., " Dĩ Độc Trị Độc" mừ...huhuh...)

Giời ạ! cười chết với Vynn thôi, vậy thì trị độc thêm 1 bài nữa, Vynn vào đọc nốt bài "Tối hảo bất tương kiến 最好不相見" biên dịch là "Tốt nhất đừng gặp nhau" cho thêm độc nhé. Ở đó chị có nói sơ xuất xứ của bản nhạc thơ cổ đó. Xem thêm luận bàn của anh Bulukhin nữa...

Bỏ 5 sao và cười hihiiiiiiiiiiiiiiiiiii với cái độc trị độc của Vynn nè.

Cuối tuần vui nhé. Chị thì bi giờ chuẩn bị đi mần dziệc gồi Vynn ơi!


huynhtran wrote on Nov 21, '11, edited on Nov 21, '11
Vynn vào xem và nghe thêm bản nhạc này hay lắm, cùng một tác giả của bản thi ca đó.

http://huynhtran.multiply.com/reviews/item/182


minhtmap wrote on Nov 21, '11
Em không hiểu lắm bài thơ, cả lời nhạc nữa... nhưng giai điệu thì hay lắm Chị à, cảm ơn Chị!
Hiểu hay không hiểu ( ngộ bất năng ngộ) thì em vẫn cứ nghe ( ngộ dĩ tất đạt) hehe!


huynhtran wrote on Nov 21, '11
"Thính dữ bất thính 聽與不聽 Nghe và không nghe" thì cũng đã nghe rồi. Nghe cho vui thôi mà.

Đó chỉ là một bản nhạc từ bản thi ca cổ xưa, do một vị Đạt Lai Lạt Ma viết, được phổ nhạc nghe thật hay đó Mập ơi! Cùng với bản "Tối hảo bất tương kiến - tốt nhất là đừng có gặp nhau" đó..


minhtmap wrote on Nov 21, '11
huynhtran said
Cùng với bản "Tối hảo bất tương kiến - tốt nhất là đừng có gặp nhau" đó..

Em vừa mới lâm vào hoàn cảnh "tối hảo" này do cảnh tương kiến thiệt buồn... nhưng không thể không tương kiến Chị à... em nhớ lời Chị, tương tư do tương kiến mới là người nên cũng tự an ủi...


haphan52 wrote on Nov 21, '11
Nhạc tàu hả M. Hính như bà già đang gửi tâm trạng mình vào bài thơ.. hhehehe.. nhớ ải nhớ ai , yêu ải, yêu ai .. khai mau! hhehehe..


haphan52 wrote on Nov 21, '11
Để đôi ta cứ mặc nhiên mà yêu nhau
Để âm thầm mà nhớ thương nhau.


huynhtran wrote on Nov 21, '11
haphan52 said
Nhạc tàu hả M. Hính như bà già đang gửi tâm trạng mình vào bài thơ.. hhehehe.. nhớ ải nhớ ai , yêu ải, yêu ai .. khai mau! hhehehe..

Thấy một chùm nhạc hay nên dịch ra thôi chị Hà ơi!
Chùm nhạc thơ nay do một nhà sư Tây Tạng viết vào thế kỷ thứ 17 hay 18 gì đó. Dịch ra cho bạn bè đọc, ý thơ cũng thâm thúy lắm đó. M thích nên dịch chứ tâm trạng gì đâu..heee


haphan52 wrote on Nov 21, '11, edited on Nov 21, '11
huynhtran said
Thấy một chùm nhạc hay nên dịch ra thôi chị Hà ơi! Chùm nhạc thơ nay do một nhà sư Tây Tạng viết vào thế kỷ thứ 17 hay 18 gì đó. Dịch ra cho bạn bè đọc, ý thơ cũng thâm thúy lắm đó. M thích nên dịch chứ tâm trạng gì đâu..heee

hhehee... đùa với M đó mà. Tự dưng chị cũng thích bài thơ này nhưng đọng lại vẫn là 2 câu:
Để đôi ta cứ mặc nhiên mà yêu nhau
Để âm thầm mà nhớ thương nhau.


huynhtran wrote on Nov 21, '11
haphan52 said
hhehee... đùa với M đó mà. Tự dưng chị cũng thích bài thơ này nhưng đọng lại vẫn là 2 câu:
Để đôi ta cứ mặc nhiên mà yêu nhau
Để âm thầm mà nhớ thương nhau.

Bài thơ dễ thương chị há.


mayhong2009 wrote on Nov 21, '11
nhạc và lời hay ghê cô hén ! cảm ơn cô nhiều !


huynhtran wrote on Nov 21, '11
mayhong2009 said
nhạc và lời hay ghê cô hén ! cảm ơn cô nhiều !

Cô cũng thấy hay quá đó MH ơi! Tình yêu kg có tuổi nhỉ? Những lời từ rất lâu rồi mà đến sau vài trăm sau vẫn thấm thía há!


giahien wrote on Nov 21, '11
huynhtran said
妳愛或者不愛我 Nàng yêu, hay không yêu ta
愛就在那裏 Thì tình yêu vẫn ở nơi đây
不增不減 Chằng tăng thêm mà cũng chẳng bớt đi

Phải thêm vô mấy câu ... cho trọn gói :)
>b> Nàng ghét, hay không ghét ta
Ta vẫn ở đây
Không thêm buồn không thêm giận


huynhtran wrote on Nov 21, '11
giahien said
Phải thêm vô mấy câu ... cho trọn gói :)

>b> Nàng ghét, hay không ghét ta
Ta vẫn ở đây
Không thêm buồn không thêm giận

Vậy thì có mà bầm mông đó GH à..

mayhong2009 wrote on Nov 21, '11
huynhtran said
Cô cũng thấy hay quá đó MH ơi! Tình yêu kg có tuổi nhỉ? Những lời từ rất lâu rồi mà đến sau vài trăm sau vẫn thấm thía há!

càng xưa càng hay cô hén ! nhiều nhạc bây giờ rỗng tếch !


bulukhin wrote on Nov 22, '11, edited on Nov 22, '11
Bản dịch của bạn đã làm xao xuyến người đọc, buồn, man mác, nhưng có khi cồn cào dội sóng như cái clip bạn đã minh họa vậy. Hai câu:
Mặc nhiên tương ái
Tịch tĩnh hoan hỉ

Nếu máy móc thì dịch là:
Đương nhiên yêu nhau
Vui vẻ trong yên tĩnh

Thế nhưng bạn đã viết ra, đã cho tràn ra như một dòng chảy vở òa:
Để đôi ta cứ mặc nhiên mà yêu nhau
Để âm thầm mà thương nhớ nhau

Không rung động thực sự, không hóa thân vào tác giả không viết được như thế (Sẽ trở lại bài này, bu đi bộ ra biển đây)


huynhtran wrote on Nov 22, '11
唯然, 阮先生, 願樂欲聞 - Duy nhiên, Nguyễn Tiên sinh! Nguyên nhạo dục văn.


bulukhin wrote on Nov 22, '11
(Đi bộ về viết tiếp đây)

1- Để người không thông hiểu chữ vuông khỏi bị vướng víu khi đọc, nên chăng viết riêng phần tiếng Việt ra, như thế hồn vía bài thơ thâm nhập vào họ sâu hơn, da diết hơn. Dù rất lười bu vẫn gõ lại đây.

Nàng gặp hay không gặp ta
Ta vẫn ở đây
Không bi ai không vui mừng

Nàng nhớ hay không nhớ ta
Thì tình ta vẫn ở tận nơi sâu lắng
Không đến và không đi mất

Nàng yêu hay không yêu ta
Thì tình yêu vẫn ở nơi đây
Chẳng tăng thêm mà cũng chẳng bớt đi

Nàng theo hay không theo ta
Thì bàn tay ta vẫn nằm trong bàn tay của nàng
Không buông lơi mà cũng không bỏ quên

Hãy đến trong tận cùng nỗi nhớ của lòng ta
Hay là - Hãy để cho ta được trú ngụ trong trái tim nàng

Để đôi ta cứ mặc nhiên mà yêu nhau
Để âm thầm mà thương nhớ nhau

2- Đọc lại, chép lại, càng thấy vị Đạt Lai Lạt Ma này yêu như chưa từng ai yêu được thế. Lạ !!
Hai chữ "na lí" được bạn dịch rất sáng tạo, khi thì "ở đây" (câu 2) khi "nơi đây" (câu 8). Nhưng da diết hơn cả là "na lí" trong câu thứ 5. "Tình tựu tại na lí" mà dịch ra : Thì tình ta vẫn ở tận sâu lắng. Xem ra bạn TTM cũng là vị Đạt Lai Lạt Ma ấy rồi.

3- Bài viết của bạn có hai phần. Phần 1: Phiên âm ra Hán Việt. Phần 2 Dịch ra thơ Việt.
- Câu 13 phần 1 là: Lai ngã đích hoài lí, nhưng câu đó ở phần 2 chỉ là: Lai ngã hoài lí (Thiếu đi chữ ĐÍCH)
- Trong phần 1 các chứ: nhĩ, lí , mặc được viết 你, 裡, 默 nhưng sang phần 2 lại viết: 妳, 裏 , 漠 (nghĩa của chúng như nhau) là có dụng ý nghệ thuật gì, hay bản gốc nó thế.
- Có lẽ bạn có vài lời phi lộ bổ sung vì biết đâu sẽ có người nghĩ như bu tui?? Riêng chữ ĐÍCH thì nên thêm vào cho phần 2.

Chúc Đạt Lai Lạt Ma Thích Thụ Mai nhập thế với một tình yêu sâu lắng như hai câu thơ "Mặc nhiên tương ái, tịch tĩnh hoan hỷ" vậy


huynhtran wrote on Nov 22, '11
Anh Bu ơi! anh đi bộ trong một buổi sáng nắng nhẹ bên một bờ biển đẹp nhất - nhì - ba.. của VN trở về (5:45AM đến 9:24AM), không biết lúc anh đi bộ đó, một bên nhìn sóng biển vỗ miên man trong trời gió lộng và nắng nhè nhẹ.. chắc cũng rời xa được một chút dù ở bên phố thị ầm ào... không biết lúc đó sau bốn đoãn khúc 見 - 愛 - 念 - 跟 của ngài Thương Ương Gia Thố, anh có thêm được chữ nào để có thể viết thêm được một đoãn khúc tình thơ nào nữa không nhỉ?

Vâng, cám ơn anh đã viết lên những lời rất là đẹp và sâu sắc ở trang này. Những ý kiến của anh để tối nay M sẽ viết thêm lời bổ sung nhé!

M đã thêm chữ "đích" vào rồi.. đọc kỹ lắm mà vẫn lướt qua thế đấy..!


huynhtran wrote on Nov 23, '11, edited on Nov 23, '11
Đêm nay làm việc xong thì muộn quá! Đành xin nợ lại một hôm nữa vậy.


bangtamngt wrote on Nov 23, '11
Thơ hay và nhạc hay . Sâu lắng một tình yêu cao thương ...

Có lẻ chỉ cảm thôi chứ không nhận chị ôi ....


huynhtran wrote on Nov 23, '11
huynhtran said
Đêm nay làm việc xong thì muộn quá! Đành xin nợ lại một hôm nữa vậy.

huynhtran wrote on Nov 23, '11
bangtamngt said
Thơ hay và nhạc hay . Sâu lắng một tình yêu cao thương ...
Có lẻ chỉ cảm thôi chứ không nhận chị ôi ....

Cảm mà không nhận.. thì cứ thế mà lắng lòng nghe tình lắng sâu..


huynhtran wrote on Nov 24, '11
Anh Bu ơi! mấy hôm nay cũng bận tí, nhưng M vẫn nhớ là còn nợ anh mấy lời chú thích cho việc sử dụng ba cặp từ 妳-你, 裏-裡, 漠-默, nên đêm nay lại ngồi viết vài giòng. Và dĩ nhiên về từ ngữ thì anh rất hiểu rồi, nhưng sẵn thì M viết kỹ tí để bạn bè không biết chữ vuông vuông này cũng có thể hiểu rõ hơn ngữ nghĩa của mấy chữ này.

1. 妳-你 (nǎi - nǐ)
你 : là ngôi thứ hai, về qui ước thì chỉ ngôi thứ hai cho Nam giới, tuy nhiên trong tiếng Hán thì chữ này có thể dùng cho cả nữ và nam, do đó lần đầu tiên thì M lấy chữ 你 vừa khớp với bản nhạc mà cũng không sai ý và trong một trang web của bài này thì họ cũng dùng chữ 你.

妳 : Tuy nhiên khi dịch ra tiếng Việt, thì M lại dùng từ 妳 (ngôi thứ hai chỉ phái nữ) để nó hóa thân trọn vẹn hơn trong ý của bài hát "妳念，或者不念我" : Nàng nhớ, hay không nhớ ta..

2. 裏-裡 : chữ lí -lí này về ngữ nghĩa đều là "ở bên trong", nhưng khi gõ chữ thì M thường dùng chữ 裏, nên khi viết bài này M dùng cả hai từ luôn cho thêm phong phú anh ạ, vì anh tinh thông Hán học nên nhìn vào thì thắc mắc cũng đúng.

3. 漠-默 : mặc - mạc - riêng chữ này dù chung là "lặng yên",tuy nhiên nếu xem kỹ tí về ngữ nghĩa thì ý đẹp nhất trong bài này vẫn là chữ 默 (quietly, silently) đầu tiên ở chỗ dịch Hán Việt.

Còn chữ 漠 (misty, foggy) ý của từ ngữ vẫn là lặng yên, có thêm tí mây mù mù sương...hợp với cảnh và lời tự sự bằng thơ của ngài Đạt Lai Lạt ma.

Mà M buồn ngủ quá, gõ gõ mà cứ ngủ gật, M sẽ bổ sung sau nhé!.anh Bu ơi!
Cám ơn anh đã góp ý.


huynhtran wrote on Nov 24, '11
Tối hôm qua vừa viết vừa ngủ, buồn ngủ quá! thấy chữ "tuy nhiên" viết thành chữ "uy nhiên", nhưng M chẳng sửa nữa.


vochihien wrote on Nov 25, '11
Đọc lời thơ và nghe bài hát này,mình không hề có một ý niệm tình ái nào mà chỉ thấy nó là một bức họa ấn tượng về ý nghĩa của Bát Nhã Tâm Kinh ( Bất sinh bất diệt.Bất cấu bất tịnh.Bất tăng bất giảm...).Khi hành giả vươn tới giải thoát thì sẽ thấy vạn pháp :".Mặc nhiên tương ái",còn hành giả thì "Tịch tĩnh hoan hỉ."


huynhtran wrote on Nov 25, '11
vochihien said
Đọc lời thơ và nghe bài hát này,mình không hề có một ý niệm tình ái nào mà chỉ thấy nó là một bức họa ấn tượng về ý nghĩa của Bát Nhã Tâm Kinh ( Bất sinh bất diệt.Bất cấu bất tịnh.Bất tăng bất giảm...).Khi hành giả vươn tới giải thoát thì sẽ thấy vạn pháp :".Mặc nhiên tương ái",còn hành giả thì "Tịch tĩnh hoan hỉ."

Vâng, vì ngài Thương Ương Gia Thố là một vì Đạt Lai Lạt Ma Tây tạng, nên những câu thơ của ông mang những âm hưởng của Bát Nhã Tâm Kinh... Và những ca từ đó đi sâu vào lòng người hơn, dù có dù không thì tình yêu vẫn ở đó, mặc nhiên mà ở đó tịch tĩnh mà ở đó..


torovn wrote on Nov 26, '11
Ông sư này mà trụ trì ở đâu thì các nữ thí chú xin đến quy y đông lắm đây... Rất da diết, rất đời mà cũng rất sâu sắc, rất đạo.


huynhtran wrote on Nov 26, '11
torovn said
Ông sư này mà trụ trì ở đâu thì các nữ thí chú xin đến quy y đông lắm đây... Rất da diết, rất đời mà cũng rất sâu sắc, rất đạo.

Từ thế kỷ thứ 18 đó, nếu không thì chị già cũng đến xin thọ giáo..!


bulukhin wrote on Dec 2, '11
huynhtran said
Từ thế kỷ thứ 18 đó, nếu không thì chị già cũng đến xin thọ giáo..!

Sư như ông này bây giờ còn nhiều hehehe...


torovn wrote on Dec 2, '11
Em mới đọc một tài liệu họ nói bài này không phải của TUGT chị a, mà của một nữ sĩ hiện đại...


huynhtran wrote on May 2
bulukhin said
2- Đọc lại, chép lại, càng thấy vị Đạt Lai Lạt Ma này yêu như chưa từng ai yêu được thế. Lạ !!
Hai chữ "na lí" được bạn dịch rất sáng tạo, khi thì "ở đây" (câu 2) khi "nơi đây" (câu 8). Nhưng da diết hơn cả là "na lí" trong câu thứ 5. "Tình tựu tại na lí" mà dịch ra : Thì tình ta vẫn ở tận sâu lắng. Xem ra bạn TTM cũng là vị Đạt Lai Lạt Ma ấy rồi.

*

huynhtran wrote on May 2
torovn said
Em mới đọc một tài liệu họ nói bài này không phải của TUGT chị a, mà của một nữ sĩ hiện đại...

Đích thị là của vị Lat Ma này đó Toro ơi!