Friday, August 28, 2015

"BẤT CẬP"


Từ lâu tôi vẫn mãi suy nghĩ về hai từ này, mỗi lần nghe báo đài viết và nói đến hai từ này thì tôi lại có chút gai gai trong người. Vì trong đàm thoại hay trong văn viết của người Hoa, chữ BẤT CẬP 不及 này có nghĩa là : không kịp, 不及了 không kịp đâu (đọc âm Hán Việt là CẬP)

Tôi thuộc thế hệ của những học sinh khi lên tới đệ nhất cấp là phải học thêm về điển tích và những từ Hán Việt, nhất là từ hơn hai mươi năm nay tôi làm việc với người Đài Loan, cũng vì nhờ có chút hiểu biết từ tuổi thơ về Hán Việt nên tôi dễ dàng nói được tiếng Hoa hơn.. vậy mà bây giờ tôi vẫn thường phải tra lại tự điển Hán Việt để hiểu rõ những chữ mà tôi chưa hiểu rõ lắm.

Chữ Quốc ngữ của ta - từ sau khi dùng chữ La tinh để viết đã gần 400 năm - mà Alexandre de Rhodes là người biên soạn quyển tự điển Quốc ngữ lâu đời nhất 1651, - từ đó đến nay chữ Quốc ngữ luôn đổi mới, tuy nhiên gốc chữ với âm Hán Việt vẫn luôn tồn tại trong văn nói và văn viết của dân tộc.

Trở lại với cái trăn trở của tôi về hai chữ BẤT CẬP này. Vì muốn hiểu rõ nghĩa ta phải tìm ra căn nguyên, tìm ra từ gốc của chữ thì mới hiểu rõ nghĩa của chữ được. Mà hai chữ "bất cập" này thì tôi thấy xuất hiện trong thời gian sau 1975 mà khoảng 20 năm trở lại đây là hay dùng nhiều nhất.

Sáng nay gõ vào Google:

1. để vào trang giaoduc.net.vn, thấy một bài báo của Ông Nguyễn Văn Quốc đang là giáo viên dạy bộ môn lịch sử tại Trường cấp II thuộc tỉnh Bắc Ninh với đầu đề bài viết : "Hàng loạt những bất cập của nền giáo dục Việt Nam", trong đó còn viết thêm : "Chương trình sách giáo khoa có nhiều bất cập" ..




2. Hoặc trong trang Báo Nhân Dân có bài viết : "Sớm khắc phục những bất cập trong Luật Đất đai 2013"
Trong đó "..Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã bộc lộ nhiều bất cập, gây khó khăn cho các địa phương trong quá trình tổ chức thi hành..."




3. Hoặc trong trang Tòa Án Nhân Dân Tối cao toaan.gov.vn có bài : "Những bất cập của Bộ luật dân sự năm 2005 cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp"...


...

Và với ba bài viết trên, tôi vẫn chưa hiểu rõ lắm chữ BẤT CẬP này muốn nói về điều gì? Và với hai chữ này, ta thấy nó thường xuyên được dùng đến trong những phương tiện truyền thông công cộng.

Vì xét về ngữ nghĩa của hai chữ bất cập thì tôi thấy không ổn lắm. Nên tôi đi tìm nghĩa ngữ chính xác của nó..

Trong tay tôi không có Tự điển Việt Việt, nên tạm tra trên net, thì thấy cách giải nghĩa trên trang Tra Từ có giải nghĩa như sau :
http://tratu.soha.vn/dict/vn_vn/B%E1%BA%A5t_c%E1%BA%ADp

Bất cập
 Tính từ  
(Ít dùng) không kịp
phải suy nghĩ cho kĩ, không thì hối bất cập
không đạt yêu cầu, không đủ mức cần thiết
ý đồ thì lớn, nhưng tài năng thì bất cập

Danh từ  
điều chưa phù hợp, chưa đủ mức cần thiết
cách giải quyết còn nhiều vấn đề bấp cập khắc phục những bất cập

CÁCH THỨ NHẤT :
Ở cách giải thích của hai từ BẤT CẬP của trang này tôi thấy vẫn không ổn lắm. "Những bất cập" ở ba tiêu đề này là "danh từ", nên nếu dùng nghĩa của trang tự điển trên để dịch ra thuần Việt thì những cái đầu đề của các bài báo trên phải dịch là:

"Hàng loạt những bất cập của nền giáo dục Việt Nam" : Hàng loạt những ĐIỀU CHƯA PHÙ HỢP của nền giáo dục Việt Nam;
"Sớm khắc phục những bất cập trong Luật Đất đai 2013" : Sớm khắc phục những ĐIỀU CHƯA PHÙ HỢP trong luật Đất đai 2013
"Những bất cập của Bộ luật dân sự năm 2005 cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp" : "Những ĐIỀU CHƯA PHÙ HỢP của Bộ luật dân sự năm 2005 cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp"


CÁCH THỨ NHÌ :
Hoặc nếu dùng chữ CẬP với nghĩa của chữ CẬP NHẬT mà đa số người Việt thường hiểu thì dịch lại là :

"Hàng loạt những bất cập của nền giáo dục Việt Nam" : Hàng loạt những điều KHÔNG CẬP NHẬT của nền giáo dục Việt Nam;
"Sớm khắc phục những bất cập trong Luật Đất đai 2013" : Sớm khắc phục những điều KHÔNG CẬP NHẬT trong luật Đất đai 2013
"Những bất cập của Bộ luật dân sự năm 2005 cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp" : "Những điều KHÔNG CẬP NHẬT của Bộ luật dân sự năm 2005 cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp"

NẾU ĐỨNG Ở GÓC ĐỘ HÁN VIỆT để giải nghĩa hai chữ BẤT CẬP :

Giả sử tôi tách ra từng chữ để phân tích theo nghĩa ngữ hiện tại mà chúng ta hay dùng :

BẤT : không
CẬP : cập thời
      hay cập nhật (?) (chữ hiện nay ta hay dùng tương đương trong tiếng Anh là update)

Mà chữ UPDATE khi tra tự điển Anh Hán, nếu chọn (n danh từ) thì nghĩa là : 更新 canh tân : làm mới, đổi mới.
Ở đây, chữ update khi dịch lại thì không có âm CẬP trong Hán Việt, mà có âm là CANH TÂN.  Vậy thì cách dịch thứ Hai của tôi vừa rồi cũng không ổn, vì không biết có đúng với ý của văn bản đó viết hay không?


Trở lại tìm trong tự điển Thiều Chửu thì chữ CẬP có hai chữ 及 và 芨 nghĩa như sau:

及  cập
  1. Kịp, đến. Từ sau mà đến gọi là cập. Như huynh chung đệ cập 兄終弟及  anh hết đến em, cập thời 及時  kịp thời, ba cập 波及  tràn tới, nghĩa bóng là sự ở nơi khác liên lụy đế mình.
  2. Bằng. Như bất cập nhân 不及人  chẳng bằng người.
  3. Cùng.

芨  cập
  1. Bạch cập 白芨  cây bạch cập, dùng làm thuốc hồ trát.

Hai chữ CẬP trên đều phát âm theo tiếng Hán Việt là CẬP.
Vậy chữ BẤT CẬP ở đây nếu dịch theo nghĩa của tự điển Thiều Chửu thì tạm dịch như sau:

BẤT CẬP 不及 : không vội; không kịp; không bằng, không cùng; không kịp thời (chữ kịp thời này nghĩa là làm việc gì đó kịp lúc, kịp thời gian..);

Do đó theo thiển ý của tôi, thì thấy cách dùng hai chữ BẤT CẬP hiện nay trong các chương trình thời sự trên TV, hay trong báo chí, hay trong các văn bản nhà nước đều không rõ nghĩa lắm, chi bằng ta cứ tìm chữ Việt dùng cho đúng ý của bộ luật đó, hay ý của sự chỉ đạo nào đó, hay ý của câu tiêu đề nào đó, hay ý của câu nói nào đó. Chứ để khi phát hành ra mà người dân ta hiểu chung chung thì thấy TIẾNG VIỆT NGÀY CÀNG MẤT TÍNH TRONG SÁNG hơn.

Vài giòng tản mạn trong ngày cuối tuần này. Mong các bậc cao nhân về tiếng Việt và tiếng Hán Việt xin chỉ giáo cho.

TTM
PP. 21/08/2015 
.
--> Read more..

Thursday, August 13, 2015

Một góc SÀI GÒN - nhìn từ tầng 52 Heli Bar - Bitexco - Ban ngày.


Lâu rồi không gặp nhau, cuộc hẹn kế tiếp mà người bạn già và bạn trẻ ấy hẹn hò với tôi cũng từ những.. mấy năm lâu rồi, nhưng bước thiên di tôi cứ đi mãi không ngừng nên đến hôm vừa rồi cũng phải điện sắp xếp mà gặp nhau..

Tôi muốn đưa các bạn lên tầng 52 tòa Bitexco vào buổi chiều để ngắm cảnh đêm Sài Gòn, thì người bạn già ấy nói 6 giờ chiều là gà đã lên chuồng rồi, nhưng sáng sớm lại thức sớm, giờ buổi sáng là giờ hưng phấn là giờ của công việc và khi đến chiều thì lơ mơ.. mỗi thập niên mỗi thay đổi, bạn cứ đợi đến tuổi ấy rồi cũng sẽ thế.. hãy từ từ mà cảm nhận..hãy biết sống "già sao cho sướng" !

Ôi giời ạ ! Tôi lại còn được báo trước cho biết cái tương lai của màu thời gian thanh thanh, màu thời gian tím ngát của tôi nữa chứ.. hix... Thế là lại hẹn gặp nhau vào buổi trưa.

Vậy lại hay nhé, làm tôi có một album ảnh BUỔI TRƯA CẢNH MỘT GÓC SÔNG SÀI GÒN & MỘT GÓC SÀI GÒN mới đến tận.. tận răng..

Ngồi xe bus đi trên đường Lương Đình Của gần đến chỗ rẽ lên cầu Thủ Thiêm đã nhìn thấy tòa Bitexco cao.. gầy ở góc trời.


Đến sớm, ngồi chờ, tôi lại ngắm cảnh xung quanh chân của tòa nhà, quanh đó có ghế đá công viên, có hàng cây nào là Sala Song Thọ hoa đã tàn, kết thành trái cũng đã chín treo lơ lửng trên cây, nào là mấy cây Lộc Vừng hoa cũng tàn và kết những chùm quả Lộc Vừng đong đưa trong gió.. tiếc là cái Iphone8 của tôi chê quả quá cao nên kg rõ nét.. :-)

Chùm quả Lộc vừng và mây trắng trời xanh..


Quả Tala Song Thọ và những hình ảnh in ở tòa nhà bằng kiếng, nhìn cũng đẹp thật..



Ngồi chờ ngắm cảnh mãi cũng chán, chợt nhớ bình thường tôi chỉ lên đó vào buổi chiều để ngắm cảnh đêm, hôm nay lần đầu tiên lên đó vào giữa trưa không biết giờ giấc có thay đổi gì không, nên tôi bước vào theo cầu tuột lên tầng 1 để hỏi giờ nào thì tầng 52 hoạt động, nhờ thế tôi lại biết thêm một sự thay đổi về giờ giấc happy mà ta nên biết.
  • Năm ngoái tôi nhớ từ 18:00 ~ 20 hay 21:00 là giờ Happy hour, nghĩa là ta sẽ được discount các ly cocktail suốt cái giờ vàng đó.
  • Nhưng hôm đó (tôi không hỏi bắt đầu chuyển giờ từ khi nào)  thì tôi được biết là giờ Happy hour buổi chiều đã bỏ mà chuyển vào giờ từ 13:30 đến 17:30.. hihi tôi không nghĩ là mình cố ý chọn giờ này, chỉ vì bạn già không đi được vào ban chiều, discount chẳng là bao nhưng ai cũng vậy được bonus thì cũng vui.. lạ thế đó!

Ở trong tòa Bitexco này tôi chỉ biết vài tầng văn phòng, tầng mua sắm và ẩm thực ở mấy tầng thấp, còn trên cao thì tôi chỉ biết tầng 51 là tầng cafe, còn tầng 52 là tầng bar chuyên cocktail, tầng này nhìn ra cái sân đáp trực thăng. Tôi chưa bao giờ ở chơi đến khuya nên không biết cái bar ấy hoạt động ra sao? Sở dĩ lên tầng 52 là vì tôi là một bà già bợm coctail, lại rất thích độ cao, nên tôi đã chọn tầng 52 là nơi kinh doanh cao nhất của tòa này để leo lên.. còn cao nữa thì tôi chưa lên. Nhưng từ tầng 52 này tôi thấy chỉ đi bộ vòng quanh chưa tới 5 phút đã giáp chu vi của tầng đó rồi.. diện tích quá nhỏ tiếc thật!


HÌNH ẢNH TỪ EON 52 Heli Bar - Bitexco Tower

Chúng tôi đã leo lên và ngồi đây, từ góc nhìn này, sẽ nhìn thấy dòng sông Sài Gòn chảy về phía cầu Thủ Thiêm và về phía cầu Sài Gòn, bên tay phải là Q2, khu đô thị mới hình thành phía Thủ Thiêm xưa đầy đầm lầy và lau sậy.








 Nhìn thấy cầu Thủ Thiêm bắc ngang sông.. xa xa mới tới cầu SG.. nhìn thấy bến đò Thủ Thiêm bé nhỏ.



Nhìn rõ hơn cái bến đò Thủ Thiêm một thời nhộn nhịp kẻ qua người lại bây giờ thì chơ.. vơ đón gió sông một mình.





Nhìn thấy bến đò Thủ Thiêm nay đã im ắng.. chẳng mấy người dùng đò qua sông.




 @

HẦM SÔNG SÀI GÒN đó, một công trình lớn qua sông của VN..

Dù tôi đã được đi qua rất nhiều con đường hầm xuyên qua biết bao ngọn núi dài và sâu hun hút ở Đài Loan, dù vừa rồi tôi được đi qua lại con đường hầm xuyên qua dòng sông Hudson, con đường hầm rất dài rất hiện đại nối liền TP New Jersey và TP. New York, nhìn dòng xe trong mấy làn đường lao vun vút qua con hầm dài mà tôi thấy choáng ngợp vì những công trình vĩ đại rất nhân sinh như thế, nhưng vẫn không bằng cái cảm giác lần đầu tiên khi tôi được chui xuống cái hầm sông Sài Gòn nhà mình, dù đi bằng xe hơi hay đi bằng xe gắn máy, tôi cũng cảm thấy rất tuyệt vời.. và bây giờ tôi vẫn cảm thấy thế..



 Hầm qua sông Sài Gòn..



Hầm qua sông Sài Gòn..



Cho nên trưa hôm ấy, lúc ở trên cái độ cao 52 tầng này giữa ban ngày để nhìn thấy rõ nơi mà dòng nước ngập hiện ra cửa hầm dưới đó sẽ là con đường hầm ngầm dưới dòng sông Sài Gòn thương yêu, thấy rõ cái mảng xanh là nắp hầm từ giáp bờ sông Sài Gòn đến nơi mà dòng xe trồi lên ra khỏi hầm đi về phía Q.2, nhìn thấy Q.2 từ những cái đầm lầy lau sậy đang chuyển mình biến thành một khu đô thị mới sẽ trù phú trong nay mai, trong lòng tôi cảm thấy rất là hứng thú vô cùng.


 Hầm qua sông Sài Gòn ở bên phía Q2.


Bây giờ tôi quay lại nhìn con đường Nguyễn Huệ ở dưới chân, nhìn con đường nối từ bến Bạch Đằng đến tòa nhà UBND.TP, bây giờ đã thành con đường đi bộ - từ hôm khánh thành tôi vẫn chưa đi qua  nên bây giờ chỉ nhìn từ trên cao xuống dưới mà thôi.




Tòa nhà Quảng trường Thời đại, hay Tòa nhà Saigon Times Square. (Tôi thấy trên nóc tòa nhà có chữ TIME)
Là một công trình xây dựng hoàn công từ năm 2011, nằm trong số 10 tòa nhà cao nhất Việt Nam. Đây là một công trình liên hợp gồm hai tòa tháp đôi cao 163m. Tháp mặt đường tọa lạc tại đường Nguyễn Huệ là khách sạn năm sao. Còn tháp mặt đường Đồng Khởi là khu căn hộ cao cấp. Xen lẫn giữa khách sạn và khu căn hộ, còn có các khu mua sắm, giải trí.



Bên tay phải của TIME là nhà sách Nguyễn Huệ nhìn từ trên cao trở nên thấp bé ở bên dưới.



Bên đối diện với khách sạn Hữu Nghị là tòa nhà Sun Wah, phía cuối đường thì ta đã thấy tòa UBND.TP và khách sạn Rex (rạp Rex cũ) và tòa nhà Vincom Center A TPHCM (thương xá Eden cũ)





Tòa UBND.TP nằm giữa khách sạn Rex (rạp Rex cũ) và tòa nhà Vincom Center A TPHCM (thương xá Eden cũ)




Nhìn xa xa là tháp truyền hình TP.HCM




Bây giờ tôi quay lại phía chợ Cũ và hai bên đường Hàm Nghi đi ra công trường Quách Thị Trang và chợ Bến Thành - khu nhà có mái đỏ phía tay phải ở xa xa..





Thấy rõ cái tháp đồng hồ ở chợ Bến Thành.



Gần sát chân tòa nhà hơn là khu chợ Cũ, nơi này có một thời sầm uất lắm vì chỉ nơi này là có bán những sản phẩm nhập khẩu đủ loại - dĩ nhiên là nhập từ nguồn trôi nổi..




Nhìn trước mặt tòa nhà UBND.TP là con đường Lê Lợi.




Sau khi chụp đã đời những hình ảnh quanh tòa nhà bằng cái điện thoại của mình, chúng tôi quay trở lại ngồi ngắm cảnh và chụp hình cho nhau..


Hai mẹ con tôi



Tôi và con bé bác sĩ nhỏ heo mập :-)


Hai ly cocktail Horizon New


Một ly Champ Ludady..


Tôi đã leo lên tầng 52 của tòa Bitexco này nhiều lần nhưng lần nào cũng vào chiều tối, lần này có dịp đi vào ban ngày, dưới ánh mặt trời buổi trưa chói chang.. tôi được ngắm rõ cảnh Sài Gòn đổi mới từ trên cao, được nhìn thấy dòng sông Sài Gòn hình như lộng lẫy hơn với bên đây sông đầy những tòa cao ốc, nhìn thấy bến đò Thủ Thiêm nằm cô đơn bên kia sông, nhìn thấy cái cầu Thủ Thiêm bắc qua sông đi qua những tòa cao ốc lộng lẫy, nhìn thấy rõ ràng cái nắp hầm qua sông Sài Gòn với những dòng xe từ Q1 chui xuống hầm qua sông và chui lên phía bên Q2, được nhìn thấy vùng đầm lầy lau sậy Thủ Thiêm xưa nay đang xây dựng thành một quận 2 mới, tất cả đang đổi mới từng ngày..

Từ thủa nhỏ tôi đi học ở Sài Gòn, rồi làm việc ở gần SG, bây giờ thì tôi ở tại SG, tôi chứng kiến Sài Gòn qua bao biến đổi, nhìn thấy SG từ xưa và nhìn thấy SG bây giờ.. Đôi khi tôi vẫn ao ước các nhà kiến trúc thành phố Sài Gòn biết ôn cố tri tân, biết cái nào cũ nên giữ gìn tu bổ, biết cái cũ nào nên bỏ đi, biết cái nào cần đổi mới..  nếu bỏ đi những hạt sạn đang vương vướng quanh đây thì Sài Gòn đẹp biết là bao !

TTM
Ghi lại hình ảnh của một góc SG. 05/08/2015

@

Nhìn Sài Gòn ban ngày: 
SG nhìn từ tầng 52 vào ban đêm :  
.
--> Read more..

Những entries gần đây



2015-06-17 - 88,616 views

Song Ngư..

“Hòa vào dòng chảy, và luôn mong muốn bản thân thay đổi khác hơn ngày hôm qua.”






.. Và mây vẫn trôi giữa dòng đời bụi bặm... Người đi qua đời.. chợt.. cũ đến chẳng còn quen....

Thiên di



- Bớt ăn thịt, ăn nhiều rau
- Bớt ăn mặn, ăn nhiều chất chua
- Bớt ăn đường, ăn nhiều hoa quả
- Bớt ăn chất bột, ăn nhiều sữa

- Bớt mặc nhiều quần áo, tắm nhiều lần
- Bớt đi xe, năng đi bộ
- Bớt phiền muộn, ngủ nhiều hơn
- Bớt nóng giận, cười nhiều hơn

- Bớt nói, làm nhiều hơn
- Bớt ham muốn, chia sẻ nhiều hơn.





Dấu chân..

Flag Counter
15/02/2016 - 64,319 pageviews - 63 Flags colledted

Labels

Bảo Huyên (7) Bhutan (1) Biên dịch (12) Birthday (13) Bs Đỗ Hồng Ngọc (1) buigiang (1) Campuchia (9) Canada (3) carpenters (1) children (7) chinese (11) chinese12 (1) Cooking (1) culture (8) dalat (1) Đặng Thế Phong (1) Danh nhân (2) Đi đó đây.. (28) Đinh Thị Thu Vân (2) doanchuantulinh (1) Đọc sách báo (14) event (4) Facebook (1) family (8) france (2) Friend (50) Gia đình tôi (35) Hà Nội 2013 (9) hanoi (7) heomap12 (1) Hoa cỏ (14) hoa Đào (1) Hoa Đỗ Quyên (2) Hoa Kỳ. (6) Hoa Lộc vừng (3) Hoa Mai (2) Hoa Phượng. (1) Hoa Sen (1) Hoa Sứ (2) Hoa thay lời muốn nói. (3) hoa2 (3) hoa2012 (5) hoa3 (2) Học làm blogspot (7) Hồi Ức nằm đâu đó.. (7) impressive (1) Khánh Ly (2) khuc (1) kinhthi (2) lehuuha (1) life (4) Luận về cái tên TTM (1) memory (5) mixmusic (1) Món ăn (2) multiply3 (1) Mười hai con Giáp (2) music (18) musicpoem (2) New year (1) ngothuymien (2) Nguyễn Ngọc Chính (3) nguyensa (1) nguyentatnhien (1) nhạcphạmduy (1) nhạctcp (1) nhạctcs (3) nhạctrữtình (1) Như Thị (2) Những chuyến đi của tuổi 60 (15) Những điều trông thấy (1) nonfiction (1) phamduy (2) Phong tục tập quán (1) poem (26) poem10 (14) poem12 (4) Quotation (4) Russia (1) Sài Gòn. (3) saigon (4) Sức khỏe là Kim cương (8) Sưu tầm (4) tagore (1) taiwan2012 (11) Tản mạn (30) tcp (2) tcs (6) Thơ's TTM - Remil Nguyễn phổ nhạc. (1) Tibet (4) Tiễn biệt (3) Tôi (105) Tôi ở góc trời. (1) tovu (1) Trang Tôn giáo (14) travel (5) travelcambodia11 (9) travelcambodia12 (1) Truyện ngắn (3) uk (1) uyenlinh (1) Viếng cảnh chùa (1) vietnam (4) vta (1) Vũng Tàu (3)

Luôn nhớ!

Bạn đã ghé thăm đó ư!

Bạn từ đâu đến bạn ơi!
Đến thì nhớ nhé đôi lời thăm nhau..

Mutiply 27/02/2013: 315,715 pageviews; 118 flags collected
free counters



Người xin lỗi trước là người dũng cảm nhất.
Người tha thứ trước là người mạnh mẽ nhất.
Và người lãng quên trước sẽ là người hạnh phúc nhất...