Vừa vào Google+ thì thấy anh Bao Le treo một tấm hình với một câu: "Chúng ta hãy lấy từ điển và tra xem cách dịch của các nhà khoa bảng tại VN dịch như thế nào nhé!!!!!"
Vì anh Bao Le không nói rõ địa danh của tấm bia, nên tôi đi tìm xem "cây Gạo đại thụ" ấy nằm ở đâu trên đất nước VN mình. Thế là tôi lại lần ra trang báo này, không chỉ nói riêng tấm hình bia cây gạo mà còn có nhiều hình khác, thôi thì đem về cho cả nhà ta cùng xem vậy.
Tấm bia đá đặt ở cây gạo nói trên có nội dung tiếng Việt là: "Cây gạo đại thụ. Trồng năm 1284. Giáp Thân".
Nó được hồn nhiên dịch sang tiếng Anh là:
Trong khi đó, theo Wikipedia, cây gạo có danh pháp là Bombax ceiba. Vậy "Cây gạo đại thụ" có thể dịch là "Great bombax ceiba" hoặc "Giant bombax ceiba".
Kiểu tiếng Anh "giả cầy" không phải là mới trong các cuộc tán gẫu, những câu nói đùa nhưng trở thành quá lố, phản cảm khi nó được áp dụng trong văn bản chính thống, nhiều nhất là dạng biển hiệu. Chính vì vậy, tấm biển "Cây gạo đại thụ" sau khi được báo chí phản ánh đã tạo ra một làn sóng nhại lại cách dịch thô thiển này trên mạng.
Nếu bạn đã quá quen, thậm chí còn từng nói: "No table" (miễn bàn); "No star where" (không sao đâu)… thì nay, cũng với kiểu dịch nghĩa đó, bạn sẽ gặp những từ khó đỡ hơn nhiều mà nhiều người dùng Internet "sáng tạo" theo "Cây gạo đại thụ".
Về tuổi tác thì Canh Sửu, Canh Dần sẽ là "Soup Buffalo", "Soup Tiger"…
Còn "Anh yêu em chết lên chết xuống" là "I love you die up die down"
"Vô tư đi" là gì? "No four go"
"Cạp đất mà ăn" – "leggings land that eat"
"Làn da nâu" – "basket skin brown"
….
Nó có thể khiến cho người ta cười lăn cười lóc nhưng cũng đồng thời phải suy ngẫm về cách làm việc tào lao, đại khái, cẩu thả đã ăn sâu, bén rễ trong cuộc sống thường ngày như thế nào. Ngay cả một di sản mà cũng bị đối xử như thế…
Một số biển hiệu tiếng Anh cười ra nước mắt:
Vì anh Bao Le không nói rõ địa danh của tấm bia, nên tôi đi tìm xem "cây Gạo đại thụ" ấy nằm ở đâu trên đất nước VN mình. Thế là tôi lại lần ra trang báo này, không chỉ nói riêng tấm hình bia cây gạo mà còn có nhiều hình khác, thôi thì đem về cho cả nhà ta cùng xem vậy.
"Cây gạo đại thụ" châm ngòi cho hội chứng dịch cười trên mạng
Tấm
bia đá chú thích cây gạo đại thụ 700 tuổi bằng tiếng Anh hơn ở khu vực
đền Mõ (thôn Nghi Dương, xã Ngũ Phúc, H.Kiến Thụy, Hải Phòng) trở thành
cảm hứng để cư dân mạng tha hồ sáng tác tiếng Anh "chế" mà đảm bảo bạn
sẽ được cười hết cỡ nếu bắt gặp.
Tấm bia đá đặt ở cây gạo nói trên có nội dung tiếng Việt là: "Cây gạo đại thụ. Trồng năm 1284. Giáp Thân".
Nó được hồn nhiên dịch sang tiếng Anh là:
- "Plant (cây)
- rice (gạo)
- university (đại học)
- acceptance (thu nhận)";
- "Planted in 1284" (câu này chuẩn);
- và "Body (thân) armor (áo giáp)".
Trong khi đó, theo Wikipedia, cây gạo có danh pháp là Bombax ceiba. Vậy "Cây gạo đại thụ" có thể dịch là "Great bombax ceiba" hoặc "Giant bombax ceiba".
Kiểu tiếng Anh "giả cầy" không phải là mới trong các cuộc tán gẫu, những câu nói đùa nhưng trở thành quá lố, phản cảm khi nó được áp dụng trong văn bản chính thống, nhiều nhất là dạng biển hiệu. Chính vì vậy, tấm biển "Cây gạo đại thụ" sau khi được báo chí phản ánh đã tạo ra một làn sóng nhại lại cách dịch thô thiển này trên mạng.
Nếu bạn đã quá quen, thậm chí còn từng nói: "No table" (miễn bàn); "No star where" (không sao đâu)… thì nay, cũng với kiểu dịch nghĩa đó, bạn sẽ gặp những từ khó đỡ hơn nhiều mà nhiều người dùng Internet "sáng tạo" theo "Cây gạo đại thụ".
Về tuổi tác thì Canh Sửu, Canh Dần sẽ là "Soup Buffalo", "Soup Tiger"…
Còn "Anh yêu em chết lên chết xuống" là "I love you die up die down"
"Vô tư đi" là gì? "No four go"
"Cạp đất mà ăn" – "leggings land that eat"
"Làn da nâu" – "basket skin brown"
….
Nó có thể khiến cho người ta cười lăn cười lóc nhưng cũng đồng thời phải suy ngẫm về cách làm việc tào lao, đại khái, cẩu thả đã ăn sâu, bén rễ trong cuộc sống thường ngày như thế nào. Ngay cả một di sản mà cũng bị đối xử như thế…
Một số biển hiệu tiếng Anh cười ra nước mắt:
Lưu ý "Wellcom tu".
Ảnh: baotrithuc.com
Ảnh: baotrithuc.com
Xem biển báo này, thấy Lạng Sơn thật là mến khách,
tạm biệt rồi mà vẫn welcome.
Ảnh: baotrithuc.com
tạm biệt rồi mà vẫn welcome.
Ảnh: baotrithuc.com
Nhân viên nào dám đi lối này (ảnh trên)?
Thuốc ở đây ai dám uống?
Ảnh: VnExpress
Thuốc ở đây ai dám uống?
Ảnh: VnExpress
Sau khi gõ chữ 木棉樹 = Mộc Miên thụ thì đúng là cây hoa Gạo nhà mình rồi. Nhưng cũng có vài vấn đề đáng quan tâm lại:
ReplyDelete1. Nhìn kỹ thì chữ thụ trong bia hình như có viết sai nét, đáng lẽ phải viết bộ Mộc 木 thay vì bộ Thủ 扌, vì chữ Thụ này là chữ lót tên của bà già này cơ mà. Hay là có lối chữ viết khác chăng?
2. 大樹木棉樹 Đại thụ Mộc miên thụ, dùng cách viết này cũng không sai, nhưng ta cũng có thế viết ngắn gọn là Mộc Miên đại thụ 木棉大樹 thì có lẽ hay hơn.
Chữ của Anh Hai mà mấy đứa bây viết cũng sai, lính đâu, CHÉM!
DeleteKhoan!! Nô à! đừng la lớn như thế chứ!
DeletedungNobita on 4/16/13
ReplyDeleteHihi, TTM có thích ăn ink grill không?
Huhu.. món Ink Grill này bà già hẻm có nuốt được đâu!
DeleteVũ Nho on 4/16/13
ReplyDeleteThật là đáng xấu hổ khi phơi bày trên bia ở chỗ thiên hạ nhìn vào! Tôi có đọc bài này ở mạng và biết được nếu dùng GOOGLE dịch thì sẽ có kết quả như vậy. Nhưng sao lại tin tưởng vào GOOGLE một cách lố bịch như thế? Bài này có thêm các ví dụ bằng ảnh cười ra nước mắt. Cám ơn TTM Gốc Mai!
Vũ Nho
Vâng, đôi khi ta cũng phải nhờ google dịch nhanh vài từ, nhưng đó là khi ta cần xem nghĩa vài từ, đó cũng chỉ để tham khảo, vì đó không phải là máy dịch.. Nhưng cái sai lớn nhất của mấy bác nhà ta là: có thể họ gõ vào Google hay tra tự điển từng chữ Việt ra từng chữ tiếng Anh, chứ không đi tìm chữ gốc của cây hoa Gạo trong tiếng Anh hay tên Khoa học của cây hoa Gạo là gì? Thật chỉ biết gọi TRỜI mà thôi!
DeleteToro NPK on 4/16/13
ReplyDeleteCái nước mình nó thế mà... Cười để tiễn đưa một thời nhăng nhố chị à.
Mình có cười được đâu em.! Biết sai thì nên sửa và nên đính chính trên phương tiện truyền thông ngay chứ! Sao lại để lâu đến thế này
bố susu on 4/16/13
ReplyDeletehãi cho người làm quản lý ở những nơi này
Thật là đáng tiếc đó bố Susu.
DeleteThật là tiếc là khi M post tấm hình lấy từ trang hoa lên để xác mình đó là hoa Mộc Miên thì khi post thì toàn bộ comment bị mất, nên M phải đi lụm lại những comments về đây. Nhưng tiếc là chưa đưa avatar của các bạn về.
ReplyDeleteCác bạn đừng buồn nhé.
No star where! chị cứ No four go . Bao giờ ra HN chị em mình đi ăn bánh rán đường ( fried road ) và mực nướng (ink grill) nhé!
ReplyDeleteGiời ạ! lại thêm món fried road.. chị già đã nói là hẻm dám ăn món Ink grill với Nô rồi mà, bi giờ nàng còn mời chị già nữa huhu..
DeleteNếu các bạn đi ăn ink grill thì cho mình cùng góp Beer River Inner (bia Hà Nội) với.
DeleteTrời ạ! anh Nano à! bia này là thương hiệu nổi tiếng thế mà anh dám đổi tên thì mệt lắm nhé!
DeleteNhưng mà anh Nano, Toro và Thu Thủy ơi! hẹn cuối tháng 4 gặp nhau để cùng ăn những món lạ này nhé! có khi bác Bu ở Vũng Tàu không được ăn lại thèm.. hihi
Chị ráng đợi em nhé, đến 1/5 em mới về!
DeleteVậy thì chị sẽ chờ nhé.
DeleteĐại thụ 大 樹 là cây to
ReplyDeleteCây gạo đại thụ (vừa Hán vừa Nôm) là "cây gạo cây to", nghe nó buồn cười.
Nên viết: "Cây gạo trồng năm năm 1284" là đủ ý
Người xem tự hiểu là đại thụ (cây to) hoặc đại thọ (sống lâu) cũng được.
Biết đâu có cậy trồng sau năm 1284 lại to hơn thì sao??? cho nên cây gạo đó chưa hẳn đã đại thụ
Anh Bu có thấy chữ Thụ ở bia không? Không biết M có nói sai không? nhưng M nghĩ họ đã viết sai bộ Mộc thành bộ Thủ rồi.
DeleteVâng, chữ "Cây gạo đại thụ" đúng là vừa Hán vừa thuần Việt! đúng là trong nhiều trường hợp nghe sẽ không ổn khi dùng từ ghép như thế.
DeleteCái này đã thấy mấy bữa trước. Tiếng Anh thì "no table" rồi, không phải giả cầy nữa, mà là... quái thú đúng hơn :-(((
ReplyDeleteMay mà tiếng Hán cây gạo còn trúng (mộc miên = cây gạo). Những chữ Hán đọc được (từ trái sang phải) là "...thụ mộc miên thụ", chữ đầu tiên bị che có lẽ là chữ "đại".
Cuối cùng là tấm bia, bia ghi di tích mà y hệt như tấm bia mộ, híchic!
Qua trang bạn toàn là tiếng Anh?
Delete1. Đúng là chữ thụ viết nhầm bộ "mộc" thành bộ "thủ"
ReplyDelete2. Bác Bu nói "đại thụ" là cây to. Nhưng đó là dịch ngang từ Hán Việt. Thực tế theo ngôn ngữ tiếng Việt (tiếng bản xứ) khi nói "đại thụ" ai cũng hiểu là cổ thụ - cây lâu năm. Như vậy với một số cây cảnh (bon sai) người ta vẫn gọi là cổ thụ (mặc dù không phải là cây to)
Thế thì đi đời cái Bia tưởng niệm à không phải là bia tưởng niệm! vậy gọi là bia gì nhỉ? Sao người ta lại phải làm cái bia ấy để làm gì cơ chứ!
DeleteThật sự là choáng váng với những cách viết tiếng Tây (Anh-Mỹ), hoặc tiếng Hán của nhiều nơi bây giờ. ""Wellcom tu..." (Welcome to...), một câu đơn giản thế mà viết như vậy. Bốn nghìn năm văn hiến ơi là bốn nghìn năm văn hiến. Cái văn hóa của xã hội nó đã rơi xuống tận đáy, vậy mà đâu đâu cũng thấy ghi bảng "Khu phố văn hóa".
ReplyDeleteChẳng lẽ ta mãi chỉ huhu...với trời hả anh Hiệp ơi!
DeleteKhông kể dòng chữ Hán "Đại thụ mộc miên thụ" (chữ thụ bộ mộc thiếu nét thành ra bộ thủ như các bạn đã nói). Chữ thụ và mộc đều có nghĩa là cây, trong 5 chữ Hán bên trên đã có 3 chữ có nghĩa là cây, rối quá!
ReplyDeleteThật ra "Đại thụ Mộc miên thụ" thì kg sai, riêng chữ "Mộc Miên thụ" chữ mộc ở đây không phải là cây mà là danh từ riêng "Mộc Miên thụ" nghĩa là "cây hoa Gạo" và chữ Thụ mới là cây vì danh từ chung thường đứng sau danh từ riêng.
DeleteNhư trên, M nghĩ nếu để giản đơn hơn thì nên viết là "Mộc Miên đại thụ" là hay và gọn nhất.
Tôi không rành lắm, nhưng tra trong 2 quyển từ điển, Đại Nam Quấc Âm Tự Vị của Hùinh Tịnh Paulus Của, và Từ điển Hán-Việt của Nguyễn Tôn Nhan thì thấy chỉ ghi "Mộc miên" có nghĩa là "Cây (hoa) gạo", chứ không ghi là "Mộc miên thụ".
DeleteVâng Mộc Miên là tên hoa 木棉花 Hoa Mộc Miên, còn Mộc Miên thụ 木棉樹 là cây Mộc Miên đó anh Hiệp ơi!
DeleteAnh vào trang Wiki này thì sẽ thấy.
https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%A8%E6%A3%89
Từ điển (sách), ghi rất rõ chị M. "Mộc Miên" là "cây gạo" (ta có thể hiểu là cây hoa gạo), hoàn toàn không phân biệt "cây hoa gạo" và "cây gạo". Bởi "cây hoa gạo" và "cây gạo" cũng chỉ là một.
DeleteNếu muốn phân biệt, thì phải phải phân biệt giữa "cây gạo" và "hoa gạo". "Cây" là chỉ tổng thể (thân, cành, hoa, lá), còn "hoa" thì chỉ để nói về... hoa. :-)))
Thật ra lúc đưa bài này về đây, M đã đi hỏi lại Cô bạn Thục Minh người Taiwan, khi cô ấy đọc chữ M đưa xong còn hỏi M biết Môc Miên hoa không? hỏi M có biết bản nhạc Mộc Miên Hoa không nữa?
DeleteKhi M hỏi để xác nhận về bố cục của câu này: "Mộc Miện đại thụ" và "đại thụ Mộc miên thụ" thì cô ấy nói rằng, nếu đọc là "đại thụ Mộc miên thụ" thì người ta cũng hiểu, còn đọc là Mộc Miên đại thụ thì cũng đúng và thường thì người ta sẽ nói Mộc Miên đại thụ để chỉ cây hoa Mộc miên lớn và lâu năm.
Vậy thì đã rõ, từ điển (sách) viết đúng, Mộc miên là cây gạo, cô bạn Taiwan của chị M. nói Mộc miên hoa, tức là hoa của cây gạo, còn nói Mộc miên thụ, tức là cây của... cây gạo. Cái kiểu nói này đương nhiên người nghe cũng sẽ hiểu, nhưng tôi nghĩ là không đúng với cấu trúc câu cú, bởi vì như chị M. đã viết bên trên "thường thì người ta sẽ nói Mộc Miên đại thụ để chỉ cây hoa Mộc miên lớn và lâu năm".
DeleteNhư vậy cái câu "Đại thụ Mộc miên thụ" trên tấm bia cũng là một câu... dở hơi, hihi!
Anh Hiệp ơi! ta cứ nghĩ chữ Mộc Miên là một cái tên đi anh, đừng dịch nó là cây gạo, mà chỉ dịch là "Gạo". Như vậy thì khi nói Mộc Miên Thụ, ta sẽ biết đó là Cây Gạo (Cây hoa gạo vì VN ta khi dùng loài cây có hoa thì thêm chữ hoa: cây hoa sứ, cây hoa Lài...)
DeleteCho nên Mộc Miên hoa và Mộc Miên thụ đều đúng cả (anh theo link Wiki mà M đưa sẽ thấy), còn khi chỉ cây sống lâu năm thì người ta thường nói Mộc Miên đại thụ.